Radar định vị vốn

Công dụng : Huy động tất tần tật các nguồn vốn lên tới triệu đô

Một trong những bước đầu tiên và quan trọng nhất để bắt đầu kinh doanh là huy động vốn. Với một chủ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp startup, việc huy động vốn sẽ là tiền đề để quyết định mọi hoạt động và cấu trúc doanh nghiệp của bạn.

Một doanh nghiệp startup cần số vốn tối thiểu bao nhiêu? Nếu bạn chưa biết bắt đầu từ đâu, hãy sử dụng công cụ tính toán nhanh để xem liệu doanh nghiệp startup của bạn cần bao nhiêu vốn và dành cho những mục đích gì nhé. Nếu bạn đã định ra được số vốn cần thiết, bước tiếp theo chính là gọi vốn. Dưới đây là các phương thức gọi vốn có thể áp dụng cho doanh nghiệp startup của bạn!

1. "Tự" rót vốn
Cách cơ bản nhất với doanh nghiệp startup chính là tự rót vốn cho doanh nghiệp của mình. Khoản tiền này có thể lấy từ khoản tiết kiệm, đầu tư, tiền lương từ các công việc khác hoặc từ những tài sản bạn sở hữu. Nếu bạn đang sở hữu (đứng tên) các tài sản giá trị như nhà đất, xe cộ, bạn cũng có thể bán hoặc thế chấp những tài sản này để có vốn. Khi "tự" rót vốn, bạn sẽ được chủ động toàn quyền kiểm soát doanh nghiệp, nhưng nhược điểm của cách này là nếu doanh nghiệp không thành công, bạn có thể sẽ mất "cả chì lẫn chài".

Cân nhắc cẩn thận về việc "tự” rót vốn và liệu bạn có sẵn sàng "đánh đổi" nó? Đặc biệt với việc góp vốn để cùng khởi nghiệp, bạn và người cùng góp vốn cần có những hợp đồng rõ ràng ngay từ ban đầu về số vốn cũng như các quyền quyết định liên quan đến doanh nghiệp một cách cụ thể và chi tiết nhất có thể. Đồng thời cũng đưa ra các điều khoản, quy định, cách thức xử lý liên quan nếu như có thành viên muốn rút vốn hoặc khi doanh nghiệp thua lỗ, ngưng hoạt động. Để thêm chắc chắn, bạn nên tham khảo kỹ càng vấn đề này với các cố vấn tài chính, luật sư.

2. Kêu gọi sự trợ giúp, vay hay góp vốn từ gia đình và bạn bè
Nhiều người sẽ nhờ đến sự trợ giúp vốn của người thân và bạn bè. Đây là những "nhà đầu tư" tiềm năng cho doanh nghiệp của bạn, tuy nhiên nếu mọi chuyện không như ý, mối quan hệ giữa các bạn có thể xấu đi, vì vậy cần cân nhắc kỹ càng trước khi quyết định. Đồng thời, bạn nên giải thích rõ với họ những phương án, thời hạn trả nợ và lãi suất nếu vay hoặc những rủi ro họ có thể gặp nếu góp vốn.

Cách tốt nhất sẽ là viết một bản thỏa thuận giữa bạn và người cho vay, góp vốn. Trong bản thỏa thuận nên có những đề mục rõ ràng về việc khi nào bạn sẽ trả lại số nợ, và liệu họ có muốn có cổ phần trong doanh nghiệp của bạn hay không,...

3. Các tổ chức cho vay
Rất nhiều tổ chức kinh tế trong và ngoài nước sẵn sàng giúp đỡ tài chính cho các doanh nghiệp mới hoặc đang vận hành. Hãy tìm hiểu các tổ chức khác nhau về lãi suất, thời gian yêu cầu trả tiền và khoản tiền "lý tưởng" bạn có thể vay nhé. Một vài tổ chức có thể kể đến:

• Tổ chức vi tín dụng (microlender) cấp khoản vay nhỏ
• Tổ chức phát triển tài chính cộng đồng (CDFIs)
• Hiệp hội tín dụng (Credit unions)
• Ngân hàng
• Các tổ chức cho vay trực tuyến
• V.v...

Khi bạn nộp đơn xin vay vốn, hầu hết những tổ chức cho vay sẽ yêu cầu được xem kế hoạch kinh doanh của bạn, cũng như giấy tờ, biên bản tài chính có liên quan. Nếu bạn vừa bắt đầu khởi nghiệp, tài chính cá nhân cũng như uy tín của bạn sẽ được họ xem xét kỹ lưỡng. Một vài tổ chức địa phương và tổ chức phi chính phủ có thể hỗ trợ bạn trong việc kê khai xin vay vốn, cũng như giúp bạn tìm được những tổ chức cho vay ở địa phương phù hợp với doanh nghiệp của bạn. Tìm kiếm giúp đỡ ở Phòng Thương mại địa phương, hoặc công cụ tìm kiếm online tương tự như Small Business Development Center và SCORE từ Mỹ.

4. Nhà đầu tư
Nếu doanh nghiệp của bạn có tiềm năng, nó có thể thu hút các nhà đầu tư rót vốn vào dưới hai hình thức chính: vốn đầu tư mạo hiểm và vốn đầu tư "thiên thần”.

Những nhà đầu tư mạo hiểm thường đầu tư những khoản tiền lớn vào các doanh nghiệp tiềm năng, số tiền này có thể lớn hơn rất nhiều so với khoản tiền bạn có thể vay từ ngân hàng. Một trong số họ có thể đầu tư dưới hình thức cho doanh nghiệp vay một lần hoặc rót vốn theo thời gian hoặc các mốc tăng trưởng của doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhà đầu tư mạo hiểm thường là những người dày dặn kinh nghiệm và không dễ để thuyết phục họ, bù lại nếu họ đồng ý "rót vốn" chứng tỏ doanh nghiệp của bạn rất có tiềm năng.

Chính vì đầu tư khá "mạnh tay", những nhà đầu tư mạo hiểm này cũng sẽ mong muốn lấy lại lợi ích "xứng đáng" như khoản lợi nhuận khá cao hoặc trở thành cổ đông, nắm quyền kiểm soát doanh nghiệp của bạn. Do đó trước khi tìm đến họ, bạn nên chuẩn bị sẵn sàng các hình thức trả khoản vay hoặc chia sẻ cổ phần, quyền điều hành công ty phù hợp theo số vốn đầu tư mong muốn.

Bên cạnh đó, nhà đầu tư "thiên thần" lại thường tập trung vào những doanh nghiệp vừa mới khởi phát, đặc biệt là doanh nghiệp startup, với khoản đầu tư tương đối nhỏ. Họ có thể là gia đình và bạn bè nhưng cũng có thể là những người không thân quen với bạn. Nhà đầu tư "thiên thần" cũng có thể muốn trở thành cổ đông của công ty bạn, nhưng đa số họ sẽ muốn nắm giữ vai trò "hậu phương" nhiều hơn là tham gia vào quyết định ở tiền tuyến.

Cả nhà đầu tư mạo hiểm và "thiên thần" đều có những tiêu chí nhất định để chọn lọc doanh nghiệp họ rót vốn, quy định để họ quyết định có hay không đầu tư cho bạn, cũng như họ mong nhận lại được gì sau khi đầu tư. Dù bạn tìm nguồn vốn ở đâu, hãy chuẩn bị sẵn sàng cho quá trình thẩm định doanh nghiệp: kế hoạch kinh doanh, tài chính, kinh nghiệm của bạn,...

5. Gọi vốn cộng đồng
Gọi vốn cộng đồng không còn là một hình thức quá xa lạ với các nước phát triển, nhưng vẫn là một cách gọi vốn khá mới mẻ ở Việt Nam. Gọi vốn cộng đồng là một hình thức tập hợp vốn đầu tư từ nhiều cá nhân nhỏ lẻ trên mạng xã hội để giúp đỡ cho một doanh nghiệp vừa bắt đầu khởi phát. Có 3 dạng gọi vốn cộng đồng cơ bản:

• Quyên góp từ thiện: người quyên góp không mong nhận được lợi ích gì từ doanh nghiệp.
• Có lợi phẩm: người quyên góp sẽ nhận được một "món quà" từ doanh nghiệp như sản phẩm, dịch vụ,...
• Đóng góp cổ phần: người quyên góp sẽ nhận được số phần trăm cổ phần nhất định của doanh nghiệp.

Gọi vốn cộng đồng không chỉ là một cách hiệu quả để gây vốn cho doanh nghiệp, nó còn giúp quảng bá cho doanh nghiệp đến với nhiều người hơn.

Bạn cũng cần tham khảo về luật lệ huy động vốn. Nhiều luật lệ đặc biệt có thể được áp dụng với huy động vốn cộng đồng, đặc biệt là trường hợp người đóng góp trở thành cổ đông công ty. Nếu được, bạn nên tìm đến luật sư chuyên môn hoặc tổ chức có liên quan đến gọi vốn cộng đồng để giúp bạn xem xét kế hoạch.

6. Thẻ tín dụng doanh nghiệp
Bạn nên tạo một hoặc vài thẻ tín dụng cho doanh nghiệp của mình và nên hoạt động biệt lập khỏi tài khoản cá nhân. Thẻ tín dụng doanh nghiệp sẽ giúp chi trả cho những chi phí thường ngày của doanh nghiệp, chi tiêu trước thanh toán sau. Một vài lợi ích của thẻ tín dụng doanh nghiệp bao gồm:

• Thẻ tín dụng nhân viên, thẻ này sẽ được liên kết với tài khoản của công ty. Khi nhân viên dùng thẻ này, doanh nghiệp có thể giới hạn số tiền họ dùng và những nơi nhất định mà thẻ có thể có hiệu lực.
• Thẻ tín dụng doanh nghiệp tách biệt với thẻ tín dụng cá nhân, giúp dễ dàng hơn cho bạn trong việc kiểm soát chi tiêu của doanh nghiệp khi làm báo cáo thuế.
• Thẻ tín dụng doanh nghiệp cũng giúp tăng tín dụng cho doanh nghiệp của bạn. Việc trả nợ đúng hạn, hoặc sớm hơn hạn mức đều được ghi lại trong hệ thống và giúp tăng tín dụng cho doanh nghiệp. Điều này có thể giúp ích nhiều cho doanh nghiệp của bạn trong tương lai.
• Chi tiêu trong thẻ tín dụng doanh nghiệp không ảnh hưởng đến lịch sử tín dụng tài chính cá nhân của bạn, nhưng bạn vẫn phải chịu trách nhiệm cho những khoản vay.

Thẻ tín dụng có lãi suất trả chậm, đồng nghĩa với việc nếu bạn không thể thanh toán dư nợ thẻ khi tới hạn thì những khoản chi tiêu chậm thanh toán sẽ trở nên khó chi trả hơn rất nhiều. Tuy nhiên, thẻ tín dụng là một giải pháp mang tính ngắn hạn, giúp chi trả nhanh những chi phí hàng ngày.

Một tính năng vô cùng hữu ích nữa của thẻ tín dụng chính là hỗ trợ doanh nghiệp trong việc xoay vòng vốn. Hãy tưởng tượng bạn có một doanh nghiệp kinh doanh thời trang, điều cần thiết là bạn luôn có những mẫu mã mới nhất để thu hút khách hàng đúng không? Tuy nhiên, bạn không thể luôn có đủ vốn để nhập hàng mới mỗi tháng, đặc biệt là khi đợt hàng cũ chưa chắc đã được bán hết. Đây là lúc bạn có thể tận dụng thẻ tín dụng như nguồn vốn nhanh và tiện lợi – chi tiêu trước thanh toán sau, giúp bạn có đủ tiền để lấy hàng mới trong khi đang bán những mặt hàng đã có sẵn.